Przemiany w typach systemu finansowego

Z autorów zagranicznych nieco więcej uwagi warto poświęcić ocenom J. Canalsa, który uważa, że przemiany w typach systemu finansowego w poszczególnych krajach wywoływane są przez takie czynniki, jak: zanik barier i ograniczeń działalności gospodarczej w systemie finansowym (deregulacja szeroko pojętych przepisów dotyczących tej działalności), globalizacja światowych rynków finansowych, pojawienie się nowych konkurentów dla instytucji finansowych, utrata znaczenia banków komercyjnych jako pośredników finansowych oraz rozwój nowych technologii przetwarzania i przepływu informacji.

W kontekście czynników J. Canalsa autor niniejszej pracy chciałby uściślić zakres deregulacji. Zjawisko to oznacza nie tylko zniesienie ingerencji państwa w kształtowanie się takich parametrów makroekonomicznych, jak stopa procentowa czy kurs walutowy, lecz również zniesienie ingerencji w decyzje, które dotyczą alokacji środków finansowych w gospodarce. Ponadto deregulacja może obejmować zniesienie segmentacji rynku finansowego, czyli przymusowego zawężenia potencjalnej oferty instytucji pośrednictwa finansowego. Przykładem tego może być zanik rozdziału bankowości komercyjnej i inwestycyjnej w niektórych państwach o anglo-amerykańskim typie systemu finansowego.

Wyróżnione przez J. Canalsa czynniki przemian w systemie finansowym autor niniejszej pracy uzupełnia o dodatkowe dwa inne: chęć syntezy najbardziej efektywnych rozwiązań z systemu angloamerykańskiego i kontynentalnego oraz procesy integracyjne (np. wspólna waluta w państwach Europejskiej Unii Monetarnej).

Wskutek działania wyżej wymienionych czynników światowe rynki finansowe, dotychczas niezwykle zróżnicowane i chronione różnymi barierami, powoli stają się jednym rynkiem, rządzonym przez w miarę jednolite zwyczaje i regulacje. Równocześnie zacierają się wyróżniki obu podstawowych typów systemu finansowego. Znikają bowiem ograniczenia działania instytucji finansowych do poszczególnych segmentów rynku finansowego, a nawet w stosunku do różnych obszarów geograficznych (proces globalizacji). Jednocześnie rynki finansowe stopniowo upodabniają się pod względem stosowanych instrumentów finansowych. Wzrasta konkurencja między instytucjami finansowymi. Na rynek usług finansowych wkraczają nowe podmioty (np. filie wielkich koncernów przemysłowych). Następuje swobodny przepływ innowacji finansowych oraz poszczególnych typów transakcji finansowych.