Obecnie umowa zlecenie jest często wykorzystywana przez pracodawców. Dzięki obecnej formie jej oskładkowania pracodawca oszczędza, a zleceniobiorca może więcej zarobić. Od 1 stycznia 2015 roku zmieni się to, gdyż ustawodawca przygotował szereg zmian związanych z tą formą zatrudnienia.
Zgodnie z obecnym stanem prawnym zleceniobiorca objęty jest jedynie dwoma rodzajami obowiązkowego ubezpieczenia: ubezpieczenie społeczne (w tym emerytalne, rentowe wypadkowe) oraz ubezpieczenie zdrowotne. Może on również dobrowolnie poddać się ubezpieczeniu chorobowemu. W ministerstwie pracy powstał plan stopniowej likwidacji umów zlecenia poprzez ich obowiązkowe oskładkowanie.
Założenia projektu przewidują, że zleceniobiorca pracujący na podstawie kilku umów zlecenia będzie odprowadzał składki od tylu z nich, aż kwota wynagrodzenia z ich tytułu osiągnie wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę (w 2014 roku – 1680 zł brutto). Zatem oskładkowanie kilku umów zlecenie nastąpi, jeśli podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne będzie niższa niż minimalne wynagrodzenie za pracę. Zakładana zmiana ma na celu zwiększenie podstawy wymiaru stawki ubezpieczenia, co za tym idzie wzrost wysokości składek. Należy pamiętać, iż nie będą one mogły być pobierane tylko od części kwoty na umowie. Efektem tego rozwiązania ma być wzrost przyszłych emerytur przy jednoczesnym spadku obecnych dochodów zleceniobiorców.
W obecnym stanie prawnym świadczenie pracy na podstawie kilku umów zlecenie nie obliguje do odprowadzania składek od każdej z nich, a jedynie z tytułu najwcześniej zawartej umowy. Podstawą składki jest kwota przychodu brutto wynikająca z umowy.
Jednak zmiany odnośnie umów zlecenie przewidują dalsze podwyższanie składki w kolejnych latach. W 2016 roku wysokość podstawy wymiaru wzrośnie i składki będą płacone na podstawie kwoty nie niższej niż 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Natomiast od 2017 roku tak samo, jak ma to miejsce obecnie w przypadku umów o pracę – od całej pensji, jednak nie więcej niż 30-krotność przeciętnego wynagrodzenia.
Działania te mają na celu stopniową eliminację umów zlecenie. Wg Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej mają ustabilizować zatrudnienie oraz doprowadzić do wzrostu liczby umów bezterminowych. Jednak należy pamiętać, iż zmiany te spowodują wzrost kosztów zatrudnienia, a w efekcie mogą zniechęcić pracodawców do korzystania z tej formy zatrudnienia. Założenia to mogą przynieść efekt odwrotny, gdyż nastąpi wzrost kosztów zatrudnienia, a ostatecznie doprowadzą do wzrostu bezrobocia i rozszerzenia szarej strefy.
Zmiany mają wejść w życie z dniem 1 stycznia 2015 roku. Planowane jest również wprowadzenie podobnych rozwiązań dla umowy o dzieło. Szacunki MPiPS mówią, iż dodatkowe składki od umów zlecenie zwiększą roczne wpływy składkowe do FUS o 350 mln zł.